CRYPTAE

I.

CRYPTAE

plurimae in Orbre celebres. E' vivo alabastro excisae ac variis concamerationibus, velut ingentibus aulis, distinctae, in Aegypto Mumiarum seu medicatorum corporum receptacula sunt. Earum nobilissimam iuxta Memphim hodiernam seu Cairo, describit Petrus de Valle, Itiner ariil. 1. et ex eo Kircherius, Tom. 3. Synt. 13. c. 4. aliam eiusmodi Ichnographiam delineante, qui coram Cryptas tales lustravit, Tit. Liv. Burracinô Regis Poloniae Architectô, apud eundem. Imo in istiusinodi Cryptis, velut integris civitatibus subterraneis, homines saepe confertim habitare, produnt Historici. In Melita insul. istiusmodi Cryptam ingreslus Gaffarellus A. C. 1637. integram in illa hominum Rem publ. deprehendit, qui in utroque sexu praegrandi staturâ et longaevi, pane, caseô, lacte, caepis, alliô herbisque vivere soliti, tautô Cryptarum suarum tenentur desideriô, ut, si quando eos vel vendendi res suas vel comparandi alia necessaria Melitam adeundi necessitas urget, ibidem tamquam exiliô damnati aegre retineri possint. Hanc sub terra habitationem Arabicâ linguâ indigenis Insulae familiari vocant Ghaar Kebir, i. e. speluncam magnam, ut proin fides non deroganda omnis sit illis, quae de Troglodytis ad Mare Erythraeum infra terram habitantibus, admiratione dignissima, scribunt Plinius, Solinus et Aelianus. Melitae insul. vicina est Gauleos, vulgo Gozzo, in qua similem prorsus Cryptam hominibus refertam idem Gaffarellus reperit; docetque, in utraque Insul. linguâ Arabicâ purâ, sine ulla Italicae alteriusve mixtura, incolas uti; unde Maronitae in montem Libanum reduces, dum Melitae opportuniatem exspectant, saepe eos adeunt, ut iis Arabice contionentur. Similiter in Hetruria, in agro Viterbiensi, pagus istiusmodi subterraneus est, cuniculis; sedilibus, loculis in vivo saxo excisis, multo Melitensi amplioribus, cuius indigenae omnes Agriculturae dediti; Nomen ei Meomano, sub dominio Principis Camilli Pamphylii. In Occidentali quoque Anglia 4. aut 5. milliar. a nobili monasterio S. Edmundi speluncas istiusmodi antiquissimas, quas homines incolant, reperiri, annotavit Guil. Neubrissensis in rerum Anglic. revolutionibus, l. 1. c. 27. quae vulgari linguâ, Wulfputes, quasi Luporum latibula, vocitantur. nec alias regiones talibus Cryptis destitui, Geographi passim testantur. In Idalcanis regno Indiae plerosque tum Brachmanes in monte Pagodum, tum plebeios in subterraneis meatibus habitare, referunt testes oculati. In Africa ad montes Lunae; in intimis montium recessibus, homines contra Solaris aestus vim vitam degere, P. Petrus Pais natrat: quod idem de maris Caspii montibus refert Marcus P. Venetus. De subterraneis Romae urbis Cryptis, ubi tot Martyres cum Pontificibus olim persecutionis tempore delituerunt, vide librum cui Roma subterranea titulus: et plura de istiusmodi hominum sive vivorum receptaculis, sive mortuorum conditoriis sub terra, apud Gaffarellum, l. de Cryptis celebribus, ut et supra in voce Crupta.

II.

CRYPTAE

trichilae, porticus et topia, coniunguntur Spartiano in Vita Hadr. c. 10. ubi in aestivis castris milites luxuriâ diffluentes ea usurpâsse, ab Hadriano vero diruta esse tradit. In quibus Cryptae hypogaea erant, quae per sum mum aestum milites frigoris captandi gratiâ subibant, Salmas. vide quoque infra voce Resugia. Apud Scriptores Eccles. Roman. Cryptae potissimum appellantur Oratoria et Sacella subterranea, cuiusmodi plurima etiamnum occurrunt in vetustioribus aedibus sacris, quae in quibusdam Galliae provinciis adhuc Crouptes dicuntur, Car. du Fresne, Glossar. ubi in in Crypris condita olim ac sepulta Martyrum aliorumque corpora, refert ex Hieronymo in Ezech. l. 12. c. 40. et Gregorio Turonens. Histor. l. 1. c. 139. Vide quoque supra.